گاهی برخی از کلمه ها و عبارت های غلط به دلیل استفاده مکرر، در کلام ما رخنه کرده و بدون آگاهی از اشتباه بودن آنها به کار گرفته می شوند.

در بخش "غلط نگیم" قصد داریم به این کلمه ها و عبارت های غلط بپردازیم و با گونه صحیح آن ها آشنا شویم.

با استفاده از مطالب این بخش، این غلط ها را برای همیشه از بین ببرید!

شماره 1:

نگوییم: زاد و بوم

بگوییم: زاد بوم

-------------------------------------------------

شماره 2:

نگوییم: ناجی

بگوییم: منجی

توضیح: ناجی اسم فاعل از نجا/ ینجو و به معنای "نجات یابنده" است و استعمال آن به جای "نجات دهنده" صحیح نیست. به جای آن باید گفت: "منجی" یعنی "نجات دهنده"

-------------------------------------------------

شماره 3:

نگوییم: افغانی

بگوییم: افغان
توضیح: اهل کشور افغانستان را باید افغان بنامیم چنانکه اهل کشور ترکیه و استان کردستان را ترک و کرد می نامیم. واژه افغانی به معنای منسوب به افغان ها یا ساخته افغان ها است.
مثلاً: رسوم افغانی یا فرآورده های افغانی. واحد پول افغانستان نیز افغانی نامیده می شود.

-------------------------------------------------

شماره 4:

نگوییم: مُنکِر

بگوییم: مُنکَر
توضیح: مُنکِر به معنی "انکار کننده" اما مُنکَر به معنای "زشت و قبیح است.

-------------------------------------------------

شماره 5:

نگوییم: اَخَوان

بگوییم: اِخوان (خ ساکن)
توضیح: اَخَوان به معنای "دوبرادر" است اما در فارسی معمولاً آنرا جمع می پندارند و به معنای "برادران" می گیرند. حال آنکه اِخوان (خ ساکن) به معنای "برادران" است.

-------------------------------------------------

شماره 6:

نگوییم: مُوَرِّخ

بگوییم: مُوَرَّخ
توضیح: مُوَرِّخ به معنای "تاریخ نگار" است. حال آنکه مُوَرَّخ یعنی "تاریخ دار" یا "به تاریخ": نامه مُوَرَّخ هشتم ماه جاری

-------------------------------------------------

شماره 7:

نگوییم: پیش فعال

بگوییم: بیش فعال

-------------------------------------------------

شماره 8:

نگوییم: اَنعام

بگوییم: اِنعام
توضیح: اَنعام جمع "نَعَم" به معنی "چهار پایان" است در حالی که اِنعام به معنی "بخشش" است.

-------------------------------------------------

غلط شماره 9:

نگوییم: عهد و عیال

بگوییم: اهل و عیال

-------------------------------------------------

شماره 10:

نگوییم: اتوشویی

بگوییم: خشک شویی
توضیح: این ترکیب غلط است،زیرا اولاً آنجا اتو را نمی شویند بلکه لباس را می شویند، ثانیاً اتوشویی در جای دیگری به کار می رود و آن در کارگاه های مخصوص شست و شوی اتومبیل است. اتو کلمه ای فرانسوی است (auto) که کوتاه شده واژه اتومبیل است.

-------------------------------------------------

شماره 11:

نگوییم باقیات و صالحات

بگوییم: باقیاتِ الصالحات
توضیح: باقیاتِ الصالحات یعنی کارهای نیک که مستحق ثواب اخروی است. صورت اصلی این ترکیب در عربی الباقیات الصالحات است که در عرف فارسی زبانان معمولاً به صورت باقیات الصالحات مستعمل است و عوام آن را غلط "باقیات و صالحات" می گویند.

-------------------------------------------------

شماره 12:

نگوییم: تکه کلام

بگوییم: تکیه کلام

-------------------------------------------------

شماره 13:

نگوییم: مَلَکه

بگوییم: مَلِکه
توضیح: مَلَکه یعنی "کیفیتی نفسانی که ثابت و تغییر ناپذیر باشد"
مثال: این عادت مَلَکه او شد.
اما مَلِکه مونث مَلِک و به معنای "شهبانو" است

-------------------------------------------------

شماره 14:

نگوییم: زاد و ولد

بگوییم: زادِ ولد

-------------------------------------------------

شماره 15:

نگوییم: خوار و بارفروشی

بگوییم: خواربار فروشی

-------------------------------------------------

شماره 16:

توفان و طوفان
توضیح: کلمه طوفان با ریشه عربی (ضاهرا از اصل یونانی) به معنای "باد و باران شدید" است. حال آنکه کلمه توفان با ریشه فارسی صفت است و به معنای "غران، دمان" است و  ربطی به باد و باران شدید ندارد، این واژه صفت فاعلی از مصدر توفیدن به معنای "فریاد بلند کشیدن" یا "غریدن و خروشیدن" است.

-------------------------------------------------

 شماره 17:

بخشودن و بخشیدن
توضیح: بخشودن به معنای رحم کردن، عفو کردن و در گذشتن است. حال آنکه بخشیدن به معنای دهش کردن و دادن است.

-------------------------------------------------

شماره 18:

بَدوی و بَدَوی
توضیح: بَدوی به معنای آغازین و ابتدایی است و بیشتر در اصطلاحات دادگستری به کار می رود. حال آنکه بَدَوی بیابانی، بیبانگرد و صحرانشین است و بیشتر در وصف قبایل چادرنشین عربستان و شمال آفریقا بکار می رود.

-------------------------------------------------

شماره 19:

برائت و براعت
توضیح: این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد!
برائت به معنای بی گناهی و پاکدامنی و مجازا به معنای دوری و بیزاری است اما براعت به معنای کمال فضل و ادب و برتری بر دیگران است.

-------------------------------------------------

شماره 20:

بُلوک و بِلوک
توضیح: این دو کلمه را نباید باهم اشتباه کرد! بُلوک به معنای ناحیه ای مشتمل بر چند قریه است اما بِلوک واژه ای فرانسوی است و به معنای کشورهایی که در شیوه¬ی حکومتی کم و بیش یکسان اند و در برابر کشورهایی با شیوه ی حکومتی دیگر باهم متحداند.
به عنوان مثال: بِلوک شرق

-------------------------------------------------

شماره 21:

وعده و وعید
توضیح: این ترکیب را در فارسی رایج معمولاً به معنای "فریفتن با امید های خوش" بکا می برند. حال آنکه "وعید" متضاد "وعده" و به معنای "تهدید" است. بنابراین اصطلاح وعده و وعید در کاربرد صحیح آن به معنای "بشارت و تهدید" است.

-------------------------------------------------

شماره 22:

الغا و القا
توضیح: این دو کلمه را نباید با هم اشتباه کرد! الغا به معنی لغو کردن و باطل کردن است. مثال: الغای بردگی
حال آنکه القا به معنی تلقین کردن، آموختن و در ذهن کسی وارد کردن است. مثال: القای شبهه

-------------------------------------------------

شماره 23:

گذاردن و گزاردن
توضیح: این دو کلمه را نباید باهم اشتباه کرد! چرا که گذاردن به معنای گذاشتن و قرار دادن است. حال آنکه گزاردن یعنی به جا آوردن و ادا کردن است.

-------------------------------------------------

شماره 24:

اَمارات و اِمارات
توضیح: اَمارات جمع اَماره و به معنای نشانه و قرینه است. مثال: او را دیدم که در خشم شد و همه اَمارات غضب بر وی پدید آمد.
اما اِمارات جمع اِمارت و به معنای حکومت امیر و امیر نشین است. مانند اِمارات متحده عربی

-------------------------------------------------

شماره 25:

الهه و آلهه
توضیح: این دو کلمه را نباید باهم اشتباه کرد! الهه که آلاهه نیز نوشته می شود، مونث اِلاه و به معنای ربُّ¬النُوع یا ایزد بانو است. اما آلهه جمع اله و به معنای خدایان است.